هنگامی که از دهان و دندان کودک صحبت میکنیم، عموم توجه‌ها بر روی دندان‌ها می‌باشد؛ در حالی که لثه کودک به عنوان عضو نگهدارنده دندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. سلامت لثه برای پایداری و ثبات دندان‌ها بسیار مهم و ضروری است. بنابراین ما باید از همان دوران نوزادی بهداشت دهان و دندان کودک خود را رعایت کنیم و به آن‌ها نحوه درست مسواک زدن را بیاموزیم. اگر بهداشت دهان و دندان کودک ما به درستی انجام نشود منجر به تجمع جرم، باکتری و پلاک‌ها می‌شود که این امر به لثه آسیب جدی وارد می‌کند و منجر به بیماری‌های لثه خواهد شد.
در این مقاله به علت تورم لثه در کودکان می‌پردازیم.
توصیه متخصص کودکان برای ترغیب کردن کودک به استفاده از مسواک:
تورم لثه در کودکان
در حالت عادی لثه‌های سالم از بافت صورتی رنگ، سفت، فیبری و پر از عروق خونی تشکیل می‌شود. اما در صورت تورم، ممکن است حجیم و به رنگ قرمز تیره دیده شود.
اگر دلبند شما نوزاد است ممکن است تورم لثه او مربوط به رویش دندان‌های شیری او باشد؛ در این حالت لثه‌ها حساس و قرمز می‌شوند.
برای تشخیص این موضوع دست خود را با آب و صابون بشویید و انگشت خود را روی لثه به آرامی حرکت دهید تا برآمدگی دندان را حس کنید. ورم لثه کودکان در این حالت طبیعی است و خطری ندارد.
علت تورم لثه کودکان یک ساله و تورم لثه کودک دو ساله عموما رویش دندان شیری، التهاب لثه ، یا تروما (ضربه ناگهانی) است؛ البته به دلیل افزایش حجم لثه با دارو و التهاب اولیه هر پسی نیز ممکن است این اتفاق برای کودکان بیفتد.
اما گاهی ممکن است به خاطر سهل انگاری والدین و وارد شدن بزاق دهان دیگران به دهان کودک از طریق بوسیدن کودک، باکتری‌های مضر وارد دهان کودک شده و لثه او را دچار التهاب کرده باشد.
بیماری لثه چیست؟
اول از همه، بیماری لثه چیست؟ بیماری لثه یا بیماری پریودنتال یک عفونت در بافت‌هایی است که از دندان‌ها حمایت می‌کنند. همه، از جمله بچه‌های کوچک، مقداری باکتری در دهان خود دارند. این باکتری با ذرات غذا، بزاق و مخاط مخلوط می‌شود و پلاک ایجاد می‌کند که یک لایه باکتری چسبنده است و روی دندان‌ها و در امتداد خط لثه ایجاد می‌شود. اگر پلاک با مسواک زدن منظم، نخ دندان و تمیز کردن حرفه‌ای دندان پاک نشود، می‌تواند منجر به عفونت لثه در کودک شود.
در مراحل اولیه بیماری لثه، ژنژیویت نامیده می‌شود. با تشکیل پلاک لثه‌ها ملتهب و تحریک می‌شوند، اما همچنان کار خود را برای حمایت از دندان‌ها انجام می‌دهند. خوشبختانه، تورم لثه قابل برگشت است و بعید است که این نوع از بیماری لثه در کودکان در صورت درمان توسط دندانپزشک اطفال به آسیب دائمی منجر شود.
با این حال، اگر ژنژیویت درمان نشود، می‌تواند به پریودنتیت، شکل شدیدتر بیماری لثه، تبدیل شود. هنگامی که فردی مبتلا به پریودنتیت است، لثه‌ها از دندان‌ها جدا می‌شوند و فضاهایی بین دندان‌ها و لثه‌ها ایجاد می‌شود. زباله‌ها می‌توانند در این پاکت‌ها گیر کنند و باعث عفونت شوند که به زیر خط لثه گسترش می‌یابد.
سموم تولید شده توسط باکتری‌های موجود در پلاک و همچنین پاسخ بدن به مبارزه با عفونت، باعث شکسته شدن استخوان و بافت همبند که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارد، می‌شود. در نتیجه دندان‌ها لق می‌شوند و در موارد شدید می‌افتند.
Swollen gums are a common symptom of gingivitis and other types of gum disease. But they can also point to other health conditions like infection, vitamin deficiencies or hormonal changes
“لثه‌های متورم یکی از علائم شایع التهاب لثه و سایر انواع بیماری‌های لثه است. آن‌ها همچنین می‌توانند به بیماری‌هایی مانند عفونت، کمبود ویتامین یا تغییرات هورمونی نیز اشاره کنند.”
علل بیماری لثه در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
توضیح متخصص اطفال درباره علت تورم لثه در کودکان:
بهداشت ضعیف دهان
علت اصلی بیماری لثه در کودکان (و بزرگسالان) تجمع پلاک است و زمانی رخ می‌دهد که پلاک با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کامل پاک نشود. هنگامی که پلاک‌ها به جرم تبدیل می‌شوند، نمی‌توان آن‌ها را در خانه با یک مسواک معمولی پاک کرد. فقط ابزارهای تخصصی مورد استفاده در مطب دندانپزشکی در هنگام تمیز کردن می‌توانند آن را از بین ببرند. علاوه بر پلاک، اگر ذرات غذا در لثه گیر کرده باشد و مسواک نزنند و نخ دندان نکشند، ورم کردن لثه دندان کودک نیز ممکن است رخ دهد.
بیماری‌ها و شرایط خاص
برخی از شرایط، مانند دیابت و بیماری‌های خود ایمنی، می‌توانند بیماران را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری لثه قرار دهند.
داروها
برخی از داروها منجر به خشکی دهان می‌شوند که در این حالت، تولید بزاق به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. بزاق برای شستن پلاک، باکتری‌ها و بقایای غذا و متعادل کردن PH در دهان بسیار مهم است. سایر داروها می‌توانند منجر به رشد غیر طبیعی بافت لثه شوند که خطر ابتلا به بیماری لثه را در کودکان افزایش می‌دهد.
تنفس دهانی
تنفس دهانی عامل خشکی مزمن دهان است و به نوبه خود خطر ابتلا به علت التهاب لثه در کودکان را افزایش می‌دهد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی حاوی مقدار زیادی قند و نشاسته یا فاقد مواد معدنی و ویتامین‌های خاص برای سلامت دندان‌ها و لثه‌ها، ممکن است احتمال ابتلای کودک به بیماری لثه را افزایش دهد. این به این دلیل است که باکتری‌های موجود در دهان از قند و نشاسته تغذیه می‌کنند. علاوه بر این، کمبودهای تغذیه‌ای می‌تواند بدن را برای مبارزه با عفونت و ترمیم بافت لثه دشوارتر کند.
بیشتر بخوانید: بهترین دستورالعمل قطره آهن در کودکان
تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بلوغ رخ می‌دهد، می‌تواند نوجوانان را در معرض خطر بیماری پریودنتال قرار دهد. چرا؟ خوب، در دوران بلوغ، گردش خون در لثه‌ها در پاسخ به افزایش هورمون‌ها از جمله پروژسترون و استروژن تقویت می‌شود و لثه‌ها را حساس‌تر می‌کند و به راحتی توسط پلاک‌ها و ذرات غذا تحریک می‌شود. این حساسیت معمولا با پیشرفت بلوغ کاهش می‌یابد.
فشردن و ساییدن دندان ها
نیروی ناشی از فشردن و آسیاب بیش از حد، ممکن است باعث تحلیل لثه شود و مناطق بیشتری برای تجمع باکتری‌ها ایجاد کند. گاهی اوقات دندان قروچه در کودکان آشکار است و گاهی نیز این عادتی است که در شب رخ می‌دهد و ممکن است از آن آگاه نباشید. اگر کودک شما از درد فک در صبح شکایت می‌کند، ممکن است دندان‌هایش را به هم فشار دهد.
ژنتیک
سابقه خانوادگی بیماری پریودنتال، می‌تواند کودکان را بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری کند.
علائم بیماری لثه چیست؟
- علائم بیماری لثه در کودکان عبارتند از:
- تورم لثه، لثه‌های قرمز روشن (لثه‌های سالم به رنگ صورتی روشن هستند)
- خونریزی بعد از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن کودکان
- عقب رفتن لثه (لثه‌ها از دندان‌ها دور می‌شوند)
- بوی بد مکرر که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از بین نمی‌رود.
- تغییرات در گاز گرفتن کودک (طرز قرار گرفتن دندان‌های بالا و پایین به هم)
- لق شدن دندان‌ها یا دندان‌هایی که شروع به جدا شدن می‌کنند باعث ایجاد فاصله می‌شود.
- چرک بین لثه و دندان
بیشتر بخوانید: انجام عصب کشی دندان کودکان به چه صورت است؟
درمان تورم لثه کودکان
در مورد علت تورم لثه در کودکان، در بیشتر مواقع یک تمیز کردن حرفه‌ای در مطب دندانپزشکی کودکان و یک روال مراقبت خانگی اختصاصی از شر پلاک نرم، جرم (پلاک سخت شده) و باکتری خلاص می‌شود تا التهاب لثه برطرف شود. جستجوی درمان در اولین نشانه‌های بیماری لثه در کودکان،
این احتمال را افزایش می‌دهد که بتوانیم به سرعت و به آسانی مشکل را از بین ببریم و لثه‌های آن‌ها را به حالت اولیه برگردانیم.
برای عفونت شدیدتر و تورم لثه در کودک، یا بیماری لثه که به پریودنتیت تبدیل شده است، گاهی اوقات ممکن است آنتی بیوتیک نیاز باشد. در این موارد، درمان بیماری لثه در کودکان نیز می‌تواند مستلزم انواع شدیدتر تمیز کردن دندان و درمان‌هایی مانند دهان‌شویه‌های تجویزی باشد.
به ندرت پیش می‌آید که از روشهای جراحی برای متوقف کردن پیشرفت بیماری و از بین بردن عفونت فعال استفاده شود. اما اگر نیاز به این کار باشد، دندانپزشک اطفال از روشهای دندانپزشکی تحت بیهوشی برای کودک استفاده می‌کند تا کودک حین جراحی دردی را احساس نکند.
خطر بیماری پریودنتال (Periodontal disease) برای کودک
عوامل خطر اضافی برای بیماری پریودنتال در دوران کودکی شامل بیماری‌های مختلفی مانند:
- سندرم کیندلر
- دیابت نوع 1،
- سندرم داون و سندرم پاپیلون لفور
- ژنتیک
سخن پایانی
لثه کودکان بسیار حساس بوده و نیازمند رعایت بهداشت دهان و دندان است. در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان کودک ممکن است تورم لثه در هر سنی رخ دهد و برای تشخیص جدی بودن این مشکل باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا کودک دلبندتان را از خطرات احتمالی دور نگه دارید.
ما کلینیک تخصصی مهرآوید را به شما پیشنهاد میکنیم، که دارای محیط مخصوص برای انجام اقدامات مربوط به دندانپزشکی کودکان می‌باشد.
حتما باید برای تورم به کلینیک دندون پزشکی کودکلن مراجعه کنیم؟
بله بهتر هست که پزشک کودکان دندون های فرزندتون رو ببینن
عدم ررعایت بهداشت هم تو تورم موثره؟
بله علت اصلی بیماری لثه در کودکان (و بزرگسالان) تجمع پلاک است و زمانی رخ می دهد که پلاک با مسواک زدن و نخ دندون کشیدن کامل پاک نشود.