تأثیر پستانک و مکیدن انگشت بر دندان کودک چیست؟

آیا پستانک باعث جلو آمدن فک می‌شود؟ دندانپزشکان دندانپزشکی کودکان، معمولاً سؤال‌های زیادی در این زمینه دریافت می‌کنند. همه نوزادان با خصیصه مکیدن به دنیا می‌آیند. در واقع نوزادان، مکیدن انگشت شست را در رحم مادر هم انجام می‌دهند و به طور مادرزادی با این کار آشنا هستند. سؤالی که در این رابطه وجود دارد این است که آیا پستانک باعث کج شدن دندان می‌شود؟

جالب است بدانید که پستانک و مکیدن انگشت شست، نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به سندروم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) دارد. بنابراین مکیدن انگشت یا پستانک توسط نوزاد، در بازه زمانی کوتاه، امری طبیعی است و جای نگرانی نخواهد بود. اما نکته این جا است که اگر این عادت بیش از حد ادامه پیدا کند، ممکن است برای نوزاد مشکلات ارتودنسی ایجاد نماید. از این رو بهتر است اطلاعات بیشتری در این باره کسب کنید و از عوارض پستانک خوردن نوزاد، جلوگیری نمایید.

توضیح متخصص اطفال راجع به پستانک:

بچه‌ها از چه سنی باید از مکیدن شست یا استفاده از پستانک خودداری کنند؟

نوزادان در همه جای دنیا، با مهارت مکیدن متولد می‌شوند. در واقع از همان بدو تولد می‌توانند شروع به مکیدن پستانک یا انگشت شست خود نمایند. از آنجایی که این امر، یک خصیصه مادرزادی است، بهتر است به آن‌ها اجازه این کار را بدهید. چرا که مکیدن انگشت یا پستانک، برای آن‌ها آرامبخش است و به آن‌ها کمک می‌کند تا به خواب بروند، یا در موقعیت‌های مختلف، احساس امنیت کنند. معمولاً کودکان در سنین ۲-۴ سالگی این عادت را به طور خودکار کنار می‌گذراند. اما برخی از کودکان نمی‌توانند این عادت را فراموش کنند، در نتیجه والدین مجبور هستند با ترفند‌های مختلف از این کار جلوگیری نمایند.

کودک در چه سنی باید مکیدن انگشت را کنار بگذارد؟ نظرات مختلفی در این باره وجود دارد. اما به طور کلی بهتر است این عادت حداکثر تا ۴ سالگی ترک شود. اگر کودک شما هم این مشکل را دارد، بهتر است طی تلاشی هماهنگ، به کودک خود کمک کنید تا این عادت را ترک کند.

Caring For Kids :

Babies are born wanting to suck. Some even suck their thumb or fingers before they are born. This is a natural behaviour that allows them to feed and grow. It’s also comforting and helps babies settle

“نوزادان با تمایل به مکیدن به دنیا می آیند. برخی حتی شست یا انگشتان خود را قبل از تولد می مکند. این یک رفتار طبیعی است که به آنها امکان تغذیه و رشد را می دهد. همچنین آرامش بخش است و به آرام شدن نوزادان کمک می کند.”

عوارض پستانک برای نوزاد

مکیدن چیست؟ مکیدن انگشت و پستانک، تأثیر خود را پس از گذشت چند سال، روی دندان کودک نشان می‌دهد. گاهی اوقات نوزاد انگشت خود را به صورت جدی می‌مکد، به صورتی که هنگام خارج کردن آن از دهان، صدای ترکیدگی به گوش می‌رسد. از طرفی برخی از نوزادان، انگشت خود را در دهان گذاشته و آرام می‌شوند. در پاسخ به این سؤال که آیا پستانک باعث کج شدن دندان می‌شود؟ باید بگوییم که بله، متأسفانه مکیدن بیش از حد انگشت یا پستانک، تأثیر منفی روی آرایش دندان کودک دارد.

مهم­ترین عوارض پستانک خوردن نوزاد عبارتند از

•         جلوگیری از هم تراز شدن دندان‌های کودک
•         ایجاد تغییرات در سقف دهان
•         اختلال در رشد مناسب فک

همه موارد می‌تواند در نهایت مشکل مال اکلوژن یا نیش نادرست را به وجود بیاورد. به خصوص اگر مکیدن دندان به صورت جدی و با فشار، صورت بگیرد.

مشکل مال اکلوژن، بر اثر مکیدن‌های طولانی و فشار بیش از حد کودک به سمت پایین ایجاد می‌شود. در واقع در این صورت یک Overbite و Open bite با یکدیگر گره خورده و از تماس دندان‌های جلویی با هم جلوگیری می‌کند. مال اکلوژن که در اثر پستانک و مکیدن انگشت بر دندان کودک ایجاد می‌شود، یک از عوارض پستانک خوردن نوزاد است که در آینده به درمان‌های ارتودنسی و جراحی فک نیاز خواهد داشت.

یکی از دیگر از عوارض پستانک خوردن نوزاد، باز شدن بیش از حد مجرا‌های شنوایی کودک است. در این صورت ممکن است ترشحات گلو به گوش میانی نفوذ کند و برای کودک مشکل ایجاد نماید. در صورتی که گوش کودک به باکتری‌های گلو آلوده شود، ممکن است دچار عفونت‌های گوش شود. بنابراین برای جلوگیری از این اتفاقات، توصیه می‌کنیم مکیدن پستانک و انگشت را در سن ۲-۴ سالگی متوقف کنید.

آیا پستانک برای نوزاد ضرر دارد؟

به گفته برخی از دندانپزشکان، مکیدن انگشت شست و پستانک در نوزادی، نه تنها مضر نیست بلکه مزیت‌های زیادی نیز دارد. از فواید پستانک خوردن نوزاد می‌توان به کاهش ابتلا به سندروم مرگ ناگهانی کودک اشاره کرد. در واقع کودک در صورت ابتلا به این سندروم، به خواب عمیق فرو رفته و تنفس نخواهد کرد. مکیدن انگشت و پستانک، عصب نوزادان را تحریک کرده و موجب سبک شدن خواب آن‌ها می‌شود. در نتیجه از قطع ناگهانی تنفس کودک در خواب جلوگیری خواهد کرد.

همانطور که می‌دانید نوزادان با مکیدن انگشت و پستانک آرام شده و پس از مدتی به خواب فرو می­روند. این موضوع یکی دیگر از فواید پستانک خوردن نوزاد می‌باشد. مکیدن به نوزاد کمک می‌کند تا در مواقع مختلف احساس امنیت کند و به آرامی به خواب برود.

چگونه از مکیدن انگشت کودک جلوگیری کنیم؟

همانطور که می‌دانید مکیدن انگشت و پستانک، یکی از لذت بخش‌ترین رفتار‌های کودک است که باعث آرامش و امنیت او می‌شود. از این رو ممکن است ترک این عادت، کمی سخت باشد. در این بخش قصد داریم شما را با نکاتی جذاب آشنا کنیم تا بتوانید برای همیشه از شر پستانک یا مکیدن انگشت، خلاص شوید.

سعی کنید با کودک خود در مورد تأثیر مکیدن انگشت بر دندان، صحبت کنید و او را از عوارض پستانک خوردن مطلع بسازید. در صورتی که کودک به عادت‌های خود برگشت، به جای سرزنش، به آرامی به او یادآوری کنید.

ترک مکیدن پستانک، به طبع آسان‌تر از مکیدن انگشت است. چرا که پستانک همیشه همراه او نیست و شما می‌توانید پس از صحبت با کودک، پستانک را از او دور کنید. سعی کنید پستانک را در مواقعی که کودک خوشحال است یا زمانیکه مشغول مکیدن نیست، بردارید.

برخی از کودکان هنگام مضطرب شدن یا ناراحتی، شروع به مکیدن انگشتان می‌کنند، برای ترک این عادت، ریشه مشکل را حل کنید. یعنی بفهمید که دلیل اصلی ناراحتی یا اضطراب کودک چیست و با کمک یکدیگر، روش‌های خود آرام بخشی را به کار ببرید.

بسیاری از کودکان هنگام خواب، نیاز دارند انگشت یا پستانک خود را بمکند. زیرا این کار، او را آرام کرده و به خوابیدن او کمک می‌کند. برای ترک مکیدن انگشت، سعی کنید برنامه روتین قبل از خواب کودک را تغییر دهید و از روش‌های آرامبخش دیگری استفاده کنید. برای مثال می‌توانید او را حمام کنید، در آغوش بگیرید یا برای او داستان تعریف کنید.

گاهی اوقات کودک در ناخودآگاه خود شروع به مکیدن انگشت می‌کند. یکی از روش‌های مفید ترک عادت مکیدن، بانداژ کردن یا جوراب کشیدن روی دست کودک است. از این رو این بر کودک هنگام مکیدن متوجه می‌شود که نباید این کار را انجام دهد.

جمع‌ بندی

برخی از والدین برای ترک دادن کودک خود از مکیدن انگشت یا پستانک، آن‌ها را تنبیه یا حتی آزار می‌دهند. اما باید بدانید که این روش نه تنها کارساز نیست، بلکه می‌تواند به کوک شما صدمه وارد کند. همانطور که اشاره شد برخی از کودکان در سنین ۲ -۴ سالگی، بدون هیچ فشاری این رفتار را ترک می‌کنند. مکیدن پستانک و انگشت در این بازه زمانی، نه تنها مضر نیست بلکه فوایدی هم دارد. اما اگر این رفتار بیش از حد تکرار شود، عوارضی از قبیل کج شدن دندان‌ها و مشکلات ارتودنسی را ایجاد خواهد کرد که می توانید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

سوالات متداول

1- عوارض مکیدن پستانک برای نوزاد چیست؟

از عوارض خوردن پستانک در نوزادان  ایجاد مشکلات دندانی است. این مساله پس از استفاده طولانی مدت از پستانک رخ می‌دهد و ممکن است منجر به بی نظمی دندان‌ها یا تغییر شکل فک شود. یک عارضه شایع دیگر نیز در کودکانی که پستانک می‌خورند، انتقال آلودگی به بدن آن‌هاست.

2- چگونه از مکیدن انگشت کودک جلوگیری کنیم؟

• پستانک را از او دور کنید
• برنامه روتین قبل از خواب کودک را تغییر دهید و از روش‌های آرامبخش دیگری استفاده کنید
• از محافظ‌های شست استفاده کنید
• با او صحبت کنید
• هنگام خواب جوراب داخل دست‌ها کنید