بروکسیسم یا دندان قروچه چیست؟ برای درمان دندان قروچه چه باید کرد؟

شایع ترین علت دندان قروچه استرس و اضطراب یا اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی ( وقفه تنفسی) خواب میباشد. محققان تخمین می‌زنند که ۱۲ تا ۳۱ درصد از بزرگسالان و حدود ۵۹ درصد از کودکان دندان قروچه می‌کنند. این یک اپیدمی قابل درمان است که لازم نیست فقط به زندگی با آن راضی باشیم. ادامه مطلب را بخوانید تا با دندان قروچه، علت و درمان آن آشنا شوید.

دندان قروچه چیست؟

دندان قروچه وضعیتی است که در آن فرد دندان های خود را به هم می ساید یا به هم فشار میدهد و دندان ها را به طرفین یا عقب و جلو حرکت می‌دهد، در حالی که چیزی نمی خورد. اگر دندان قروچه دارید، ممکن است که به طور ناخودآگاه هنگام بیداری دندان های خود را بفشارید (بروکسیسم بیداری) یا در هنگام خواب آنها را بفشارید یا ساییده کنید (دندان قروچه در خواب)؛ که کنترل این وضعیت به دلیل اینکه در خواب اتفاق می افتد سخت‌تر است و یک اختلال حرکتی مرتبط با خواب میباشد. این افراد بیشتر در معرض سایر اختلالات خواب مانند خروپف و وقفه تنفس( آپنه خواب) هستند. دندان قرروچه اگر درمان نشود می تواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند کریز لاین شود.

گفتنی است دندان قروچه به انگلیسی معادل bruxism ، گفته و خوانده می شود. در قسمتی از سایت nhs در تعریف دندان قروچه آمده است:

Teeth grinding is common in children and teenagers, particularly during sleep. It often stops when they reach adulthood and their adult teeth have come through.

علائم دندان قروچه

از آنجایی که اغلب دندان قروچه در خواب اتفاق می افتد؛ بسیاری از افراد از دندان قروچه خود بی اطلاع هستند، بنابراین دانستن علائم و نشانه هایی که باید مراقب آنها باشید بسیار مهم است. اگر متوجه هر یک از علائم زیر شدید، به دندانپزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است در معرض خطر باشید:

• صدای ساییدن در خواب که ممکن است آنقدر بلند باشد که هم اتاقی شما را از خواب بیدار کند. 
• مینای دندان های فرسوده که لایه عمیق دندان را نمایان می‌کند و می‌تواند منجر به افزایش حساسیت و حتی از دست دادن دندان شود.
• سردرد صبحگاهی
• دندان هایی که صاف، بریده، شکسته یا لق هستند.
• درد فک هنگام بیدار شدن، درد گردن و صورت
• اختلالات خواب
• حساسیت دندان ها به دما 
• گوش درد
• فرورفتگی دندان روی زبان
• درد یا سفتی صورت و شقیقه ها درست بعد از بیدار شدن 
• هنگان باز و بسته کردن دهانتان صدای کلیک کردن به نظر می‌رسد.

درد صورت و سردرد اغلب با توقف دندان قروچه ناپدید می‌شود، همچنین آسیب به دندان فقط در موارد شدید رخ می‌دهد و ممکن است به درمان نیاز داشته باشد.

علت دندان قروچه چیست؟

دندان قروچه در خواب نشانه چیست؟ پزشکان به طور کامل نمی‌دانند که چه چیزی باعث دندان قروچه می‌شود، اما ممکن است به دلایل ترکیبی از عوامل فیزیکی، روانی و ژنتیکی باشد. علت دندان قروچه در بزرگسالان ممکن است، احساساتی مانند: استرس، اضطراب، عصبانیت، ناامیدی، تنش، یک استراتژی مقابله ای با یک عادت در حین تمرکز عمیق، یا ممکن است به دلیل اختلالات خواب به وجود بیاید. عوامل زیر خطر ابتلا به براکسیسم را افزایش میدهد:

استرس

فشار روانی، افزایش استرس و اضطراب، خشونت و ناامیدی می‌تواند منجر به افزایش دندان قروچه شود و ایضا جزء علت دندان قروچه در خواب بزرگسالان نیز باشد.

داروها

دندان قروچه ممکن است یک عارضه جانبی غیر معمول، برخی از داروهای روانپزشکی مانند داروهای ضد افسردگی یا داروهای تفریحی باشد. 

تیپ شخصیتی

داشتن تیپ شخصیتی پرخاشگر، رقابتی یا بیش فعالی می‌تواند خطر ابتلا به دندان قروچه را افزایش دهد.

سبک زندگی

نوشیدن الکل، سیگار کشیدن، استفاده از مواد مخدر مانند اکستازی یا کوکائین، مصرف مقدار زیادی نوشیدنی های کافئین دار مانند چای، قهوه، شکلات و کاکائو می‌توانند دندان قروچه را بیشتر کنند.

سن

دندان قروچه در کودکان خردسال رایج است، اما معمولا در بزرگسالی از بین میرود. درباره علت دندان قروچه کودکان در مطلبی دیگر به صورت کامل صحبت کردیم که در صورت تمایل میتوانید آن را مطالعه کنید.

اختلالات خواب

در صورتی که خروپف می کنید، آپنه انسدادی دارید، هنگام خواب یا زیر لب صحبت میکنید، در هنگام خواب با خشونت مانند بیرون زدن یا مشت زدن، رفتار می کنید، در هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن، ناتوانی موقت در حرکت یا صحبت دارید، دچار توهمات شده اید، یعنی دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند،در حالی که نیمه هوشیار هستید؛ این علائم نشان دهنده اختلالات خواب است و احتمال اینکه دندان قروچه در خواب داشته باشید را بیشتر می کند.

دندان های کج یا نامرتب 

یکی از دلایل اصلی دندان قروچه در شب دندان های کج یا نامرتب می باشد و زمانی اتفاق می افتد که دندان های بالا و پایین شما به درستی رو هم قرار نمی‌گیرند.

سابقه خانوادگی

اگر دندان قروچه دارید، سایر اعضای خانواده شما نیز ممکن است، دندان قروچه یا سابقه آن را داشته باشند.

اختلالات دیگر

براکسیسم می‌تواند با برخی از اختلالات سلامت روان و پزشکی مانند: بیماری پارکینسون، زوال عقل، اختلال رفلاکس معده به مری، صرع، وحشت شبانه، اختلال کمبود توجه و بیش فعالی مرتبط باشد.

دندان قروچه در کودکان 

بسیاری از والدین در برخی مواقع و هنگام خواب متوجه صدای دندان قروچه فرزندشان شده اند. براکسیسم در دو دوره یعنی زمان رویش اولین دندان کودک و هنگام رویش دندان های دائمی در آنها ایجاد می شود، با این حال از آنجایی که دندانها و فک های کودکان خیلی سریع تغییر و رشد میکنند، معمولا عادت مضری نیست که نیاز به درمان داشته باشد و بیشتر آنها با افزایش سن و بعد از تشکیل کامل دندان های بالغ آنها متوقف می‌شود. اما در صورتی که نگران دندان قروچه فرزندتان هستید و روی خواب آنها تاثیر گذاشته است، به دندانپزشکی کودکان مهرآوید مراجعه کنید.

بعد از اینکه متوجه دندان قروچه در کودکان خود شدید، باید نسبت به درمان اقدام کنید. برای درمان دندان قروچه راه‌های مختلفی وجود دارند که بر اساس شرایط موجود می‌توانید نسبت به انتخاب گزینه برتر اقدام کنید. هرچقدر سریع‌تر درمان را شروع کنید، از وارد شدن آسیب به دندان نیز جلوگیری به عمل خواهد آمد و همچنین عوارض جانبی نیز کمتر می‌شوند. بهبود کیفیت خواب نیز از دیگر تأثیرات درمان به موقع است. در این مطلب درباره درمان های مربوط به آن اشاره شده.

چگونه دندان قروچه را از بین ببریم؟

هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند دندان قروچه را در طول شب به طور کامل از بین ببرد یا آن را درمان کند. همچنین همه افرادی که دندان قروچه می‌کنند به درمان نیاز ندارند اما چندین روش وجود دارد که می‌تواند براکسیسم را کاهش دهد و آسیب به دندان ها و فک را محدود کند.

• کاهش قرار گرفتن در موقعیت های استرس زا، با گذراندن وقت در فضای باز، خواب زیاد، گرفتن حمام گرم و ورزش کردن، زیرا استرس ماهیچه های فک را منقبض می‌کند و باعث دندان قروچه می‌شود.
• استفاده از نایت گارد یا محافظ شب که توسط دندانپزشک برای درمان دندان قروچه تحویز شود، مخصوص دهان بیمار یا به صورت آماده برای کاهش آسیب های وارده به دندانها و دهان در اثر ساییده شدن مکرر طراحی شده است. این محافظ، بین دندان های بالا و پایین قرار گرفته و از اتصال آنها روی یکدیگر جلوگیری می‌کند. این درمان برای درمان دندان قروچه بزرگسالان در خواب مفید می باشد.
• ایجاد عادات برای خواب خوب
• گفتار درمانی برای بهبود خواب که ممکن است استرس و اضطراب را برطرف کند.
• ترمیم دندان
• بهبود بهداشت خواب
• استفاده از تکنیک های آرام سازی مانند تمرکز حواس و مدیتیشن 
• استفاده از داروها تحت نظر متخصص برای کاهش فعالیت های ماهیچه ای درگیر در دندان قروچه
• استفاده از دارو و گیاهان طبیعی مثل زعفران برای کاهش استرس یا روغن سیاه دانه برای دندان قروچه
• تزریق بوتاکس در موارد شدید و زیر نظر متخصص دندانپزشکی 
• از مصرف دخانیات، الکل و نوشیدنی های کافئین دار خودداری کنید.
• پرهیز از مصرف آدامس و غذاهای سفت
• استفاده از کمپرس سرد یا گرم برای کاهش و درمان درد دندان
• آرامش صورت و ماساژ ناحیه سر و گردن باعث کاهش تنش عضلانی می‌شود.

درمان دندان قروچه بزرگسالان در خواب

چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

اگر دندان های شما فرسوده، آسیب دیده یا حساس هستند، فک، گوش یا صورت شما دردناک شده است، اعضای خانواده شما می‌گویند که شما در خواب صدای دندان قروچه یا ساییدن می‌دهید، باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا دهان و دندان شما را از نظر دندان قروچه (براکسیسم) مورد معاینه و بررسی قرار دهد. همچنین اگر علت دندان قروچه شما استرس است باید به پزشک عمومی مراجعه کنید تا راه هایی را برای کمک به مدیریت استرس به شما توصیه کند. 

نتیجه گیری 

دندان قروچه یا براکسیسم می‌تواند ناشی از موارد متعددی مانند سن، استرس، اضطراب و مسائل دیگر باشد. با این حال می‌توان آن را از طریق تعدادی از رویکردها کاهش یا درمان کرد. برای جلوگیری از پیشرفت دندان قروچه و آسیب بیشتر به دندانها در صورت مشاهده هرگونه علائم، هرچه سریعتر به دندانپزشکی مهرآوید مراجعه کنید.

سوالات متداول

دندان قروچه یا بروکسیسم چیست؟

سایش و یا فشار دندان ها بر روی یکدیگر به صورت غیر ارادی و ناخودآگاه در خواب و یا حتی در بیداری صورت میگیرد را دندان قروچه میگویند.

علت دندان قروچه در بزرگسالان چیست؟

ساختار نامناسب دندان ها، اختلالات خواب (آپنه تنفسی)، استرس، استعمال دخانیات و مصرف نوشیدنی های الکلی، عوامل ژنتیکی، تنش و افرادی که دای پیش فعالی و … هستند. از علت های دندان قورچه است.

علائم دندان قروچه چه چیزهایی هستند؟

از آنجایی که دندان قروچه اغلب در هنگام خواب اتفاق می افتد، بسیاری از افراد از دندان قروچه خود بی اطلاع هستند، بنابراین دانستن علائم و نشانه هایی که باید مراقب آنها باشید بسیار مهم است. اگر متوجه هر یک از علائم زیر شدید، به دندانپزشک مراجعه کنید.

چگونه دندان قروچه را از بین ببریم؟

برای درمان دندان قروچه به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای درمان دندان قروچه می توانید به دندانپزشک مراجعه کنید که این بستگی به علت دندان قروچه دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان کلینیک دندانپزشکی مهرآوید با شماره 02177478787 در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی کنند.